در آلبوم عکسهای خانوادگی همهی ما احتمالا عکسهای سیزدهبهدر نمای ویژهای دارند. فضای سرسبز، درختها، دریاچه، رودخانه، هوای ابری، سفرههای طولانی، دیگ آش و آتش، بساط کاهو سکنجبین، سماور و سینی گردان چای، بازیهای شاد و خندههای از ته دل و غیره همه نشانههای این عکسها هستند که در اولین نگاه خودشان را به ما نشان میدهند. خاص بودن روز سیزدهم و عدد سیزده و باور رنگارنگی که حول این روز و آیینهای آن تنیده شده، نمود تصاویر و خاطرات ثبتشده را دوچندان میکند. هر یک از این تصاویر نقشی از خاطرهای خوشاند که در خاطرهی جمعی قوم و خویش ما جا خوش کردهاند.
سیزدهبهدر نقطهی پایان داستان طولانی تعطیلی و خوشباشی ایام نوروز است. پیر و جوان با دمیدن صبح سیزدهم شالوکلاه میکنند و راهی دشت و صحرا میشوند تا این مسیر طولانی را با اوجی سبز و باطراوت به پایان برسانند. سنت بیرون رفتن از خانه و بازی و شیطنت در دل طبیعت و خوردن ناهار و عصرانه روی چمنهای تازهرسته صفای شگفتی دارد. از روزگار قاجار به اینسو تصاویری به جا مانده که بخشی از دیرینگی این سنت را به تصویر میکشد. مردم سر سفرههای پررنگولعاب یا کمرونق خود، کنار سینی چای یا کاسهی آش در دست، با دل خوش نشستهاند و روزی از روزهای زیبای بهاری را گرد هم میگذرانند و با خنده و شادی بهیادماندنیاش میکنند. در ادامه تعدادی از تصاویر آیین سیزدهبهدر و نوروز روزگار قاجار را میبینیم.
