یادداشت سردبیر

شماره‌ی نوروزی ماه‌نامه‌ی داستان را در ۴۰۸ صفحه به همراه دو هدیه‌ی ویژه برایتان آماده کرده‌ایم. هدیه‌ی اول لوح فشرده‌ی داستان همراه است که وعده‌اش را در شماره‌ی بهمن داده بودیم. بعد از داستان همراهِ یک تا سه که مجموعه‌ای از داستان‌های صوتیِ ایرانی و خارجی بودند، این‌بار از تعدادی از نویسندگان «درباره زندگی» مجله دعوت کردیم تا زندگی‌نگاره‌هایشان را برای شما بخوانند. امیدواریم داستان همراه ۴ هم مثل سه داستان همراه قبل، در راه‌ها و جاده‌ها و سفرها همراه‌تان باشد.

هدیه‌ی دوم، هدیه‌ای بهاری است. در این ویژه‌نامه‌ی نوروزی شانزده هایکو با حال‌و‌هوای بهاری برایتان برگزیده‌ایم از شاعران ایران و دیگر کشورهای دور و نزدیک. هایکوهایی که نشان می‌دهند مفهوم بهار برای بسیاری از مردم دنیا مفهوم یکسانی است؛ رویش و تازگی و شکوفایی. این هایکوها را سراسر مجله، مابین مطالب دیگر می‌خوانید و قرار است در یک‌ماه‌ونیمی که این مجله را در دست دارید، حال‌وهوای بهاری را برایتان زنده نگه‌دارند.

درباره‌ی‌ این شماره‌:

یک تعطیلات همیشه با خودش سفر می‌آورد، یا دست‌کم وسوسه‌ی سفر. بخش‌هایی از ویژه‌نامه‌ی نوروزی را به داستان‌ها و روایت‌های سفر اختصاص داده‌ایم: زندگی‌نگاره‌های «اسبی بود در اسپانیا»، «از هر کوهی برو بالا» و «داریم سقوط می‌کنیم» در بخش «درباره زندگی»، « به سوی هند واقعی» و «همه بگین سیب» در بخش «روایت‌های مستند» و «چمدان قاتل وجود است» و «نوشتن در سفر» درباره‌ی سفرنگاری در بخش «درباره داستان» و طرح های کامبیز درم‌بخش در «سفرهای دیدنی» از سفر می‌گویند. اگر در تعطیلات نوروزی مسافرید این متن‌ها با حال‌وهوایتان همراه‌ترند و اگر پای سفر ندارید، این روایت‌ها شما را با خود به سفر می‌برند.

دو ماه‌نامه‌ی داستان همشهری اولین دوره‌ی «جایزه داستان تهران» را در تابستان و پاییز گذشته برگزار کرد و برگزیدگان این دوره، سوم دی‌ماه گذشته در آیین پایانی مشخص شدند. همان‌طور که وعده داده بودیم سه داستان برتر این جایزه را در این شماره منتشر کرده‌ایم و در شماره‌های آینده نیز دیگر داستان‌های برگزیده را منتشر خواهیم کرد.

سه نزدیک به دویست و بیست سال پیش در چنین روزهایی تهران به پایتختی ایران برگزیده شد. آن‌چه که پیشینیان ما را برآن داشت که تهران را در آستانه‌ی بهار به پایتختی برگزینند، شاید همین تصویری است که ما هنوز از بهار تهران می‌بینیم. تهران در بهارش زیبایی دیگری دارد. «روایت‌های داستانی»ِ ویژه‌نامه‌ی نوروزی داستان را به این بهانه به قصه‌ی شکل‌گیری تهران اختصاص داده‌ایم، توصیف تاریخچه‌ی توسعه و تحولات تهران از سده‌ی هشتم هجری‌شمسی تا اوایل قرن حاضر در روایت‌ها و سفرنامه و تذکره‌هایی که اغلب از دید مسافران فرنگ نقل شده‌اند.

چهار از آغاز انتشار ماه‌نامه‌ی داستان همیشه در کنار داستان (فیکشن)، ناداستان(نان‌فیکشن) هم از قالب‌های روایی مدنظر مجله بوده است. بخش «روایت‌های مستند» که از بخش‌های پرمخاطب مجله است، با سرصفحه‌هایی مانند یک شغل، یک نفر، یک اتفاق، یک سفر و… با این هدف در مجله شکل گرفت که گونه‌هایی از ناداستان را به مخاطبان ارائه دهد. اما تولید و ترجمه‌ی گونه‌های دیگری از ناداستان نیز که معمولا روایت‌های طولانی‌تری‌اند، از هدف‌هایی بود که برای این بخش مجله دنبال می‌کردیم و با همین هدف چندماهی است که کارگروه مستند مجله ‌تشکیل شده است. ویژه‌نامه‌ی نوروزی این فرصت را فراهم کرد تا نمونه‌هایی از محصول کار این گروه را در قالب تولید، انتخاب و ترجمه‌ی ناداستان‌های مفصل‌تر در اختیار مخاطبان بخش مستند مجله بگذاریم. فعالیت این گروه همچنان ادامه دارد و حاصل کار آن را در شماره‌های بعد نیز خواهید خواند. بنابراین مشتاق‌ایم نظرتان را ‌درباره‌ی این متن‌ها بشنویم تا در ادامه‌ی مسیر آن را به سلیقه‌ی شما نزدیک‌تر کنیم.

پنج در طی سال گذشته یکی از رویکردهایی که به‌ طور جدی در بخش «درباره داستان» دنبال کرده‌ایم، تقویت ارتباط متقابل مطالب این بخش با دیگر بخش‌های مجله بوده است. به ‌طور مثال هم‌زمان با چاپ داستانی از یک نویسنده، گفت‌وگویی با ‌او یا جستاری از او را در بخش «درباره داستان» ‌منتشر کرده‌ایم. در این شماره نیز در بخش «درباره داستان» دو گفت‌وگوی تکمیلی می‌خوانید. گفت‌وگویی با دیوید استرومبرگ درباره‌ی داستان «فریب‌ها» نوشته‌ی آیزاک باشویس سینگر که خود داستان در بخش داستان این شماره منتشر شده، و گفت‌وگویی با پل ترو، نویسنده و سفرنامه‌نویس شناخته‌شده که بخشی از یکی از سفرنگاری‌هایش را با عنوان «هند واقعی» در بخش «روایت‌های مستند» این شماره می‌خوانید.

شش زمستان که سر می‌آید، مادرها و مادربزرگ‌ها لباس‌های زمستانی را جمع می‌کنند. لباس‌های ضخیم، گرم، تیره. می‌گذارندشان توی صندوق، کنج کمد، لای رخت‌خواب‌ها. و بعد لباس‌های بهاری را درمی‌آورند، لباس‌های سبک، خنک، خوش‌رنگ‌ولعاب، از توی چمدان‌ها، گنجه‌ها، بقچه‌ها؛ کلی خاطره می‌آید بیرون و کلی خاطره می‌رود کنار و بایگانی می‌شود برای سال بعد و سال‌های بعد. لباس‌های قدیمی؛ لباس‌های بچگی، لباس‌های پر از داستان و ماجرا. به این بهانه برای شماره‌ی نوروز سراغ داستان لباس‌ها رفتیم. «روایت‌های پوشیدنی» که در بخش پایانی این شماره گردآورده‌ایم، مجموعه‌ای از روایت‌های ایرانی و خارجی با موضوع لباس‌اند. لباس‌هایی که خاطراتی را برای صاحبان‌شان ماندگار کرده‌اند.

هفت ویژه‌نامه‌ی نوروزی ماه‌نامه‌ی داستان حاصل تلاش دوماهه‌ی اعضای تحریریه‌ی مجله است تا شماره‌ی عید، به‌جز حجم، در کیفیت نیز نظر شما مخاطبان همیشگی مجله را جلب کند و همراه خوبی برای تعطیلات‌تان باشد.

سال نو مبارک و نوروزتان داستانی!