«مهر نمي‌آيد، زجركش مي‌كند با هزار اطواري كه ماه‌هاي ديگر بلدش نيستند. مهر نمي‌آيد، آن‌قدر نمي‌آيد تا روزهاي بلند سال تمام شوند و ميوه‌هاي تابستانه همه از مزه مي‌افتند. مهر نمي‌آيد تا جاده‌ها از دشت‌ها درياها كوه‌ها برگردند و ما را هم هركجا باشيم به خانه برمي‌گردانند. مهر كه مي‌آيد همه دوباره روي مبل‌هاي خانه‌ي خودمان نشسته‌ايم؛ توي آشپزخانه‌ي خانه‌ي خودمان چاي دم مي‌كنيم، پشت ميزهاي تحرير خودمان مي‌نشينيم. مهر همين‌جور است. وقتي مي‌آيد همه را خانگي مي‌كند؛ چون هميشه يكي هست كه بايد برود مدرسه؛ يكي كه بايد برود دانشگاه، يكي كه سرباز است، كارمندي كه همه‌ي مرخصي‌هاي سالش را رفته و تا آخر سال ديگر هيچ‌جا نمي‌تواند برود و … . مهر براي آدم‌ها سفري خانگي است سفر در فنجان چاي، سفر در شيريني‌هاي دارچيني، سفر در چراغ مطالعه وقتي باران پشت پنجره تندتر مي‌بارد. مهر داستان‌باران است.»
داستان همراه ۵ را با این مقدمه به‌عنوان هدیه‌ي ویژه‌نامه‌ي پاییزی داستان برایتان تدارک دیده‌ایم. لوح فشرده‌ای حاوی سيزده داستان ترجمه که پیش از این در مجله منتشر شده‌اند و این بار آن‌ها را با صدای گویندگان و سینماگران و هنرمندان محبوب کشورمان می‌شنوید. هدیه‌ای که بناست در سفرهای شهری مهرماه، وقتی زیر باران پاییزی عازم دانشگاه و مدرسه و محل کار هستید، همراه‌تان باشد تا بی داستان نمانید.
درباره‌ي اين شماره:
يك مهر ماه مدرسه است. ماه شروع دوباره‌ي درس و تحصیل. زندگی‌نگاره‌های «توی سر نه، موی سر» و «کلاس درس فیلیپ راث» در بخش درباره زندگی روایت‌های «كج نوشتي مادر» و «من برندون لی بودم» در بخش مستند با حال هوای درس و مدرسه همراه‌اند. روایت‌های داستانی این شماره را نیز با دو مطلب به وصف حال محصلان ایرانیِ قرن گذشته در فرنگ اختصاص داده‌ایم. «مالیخولیا پرزور است و دلم مایل به تحصیل» گزیده‌ای است از سفرنامه‌ی میرزاصالح که جزو اولین گروه دانشجویان ایرانی اعزام‌شده به فرنگ بوده است. متن «شاتوبریان بود، تماشایی کردم» نیز به خاطرات لقمان‌الدوله از تحصیل پزشکی در فرانسه می‌پردازد و نمونه‌ای از سبک زندگی دانشجویی در سده‌ی گذشته است. ذکر این نکته ضروری است که متن اخیر برای اولین بار و به کوشش همکاران بخش روایت‌های داستانی مجله‌ي داستان از روی نسخه‌ي خطی بازخوانی شده و منتشر می‌شود.
دو آغاز مهر با مناسبت دیگری هم قرین است: هفته‌ي دفاع مقدس. سي‌وپنج سال از روزی که ارتش عراق با حمله به ایران جنگی هشت‌ساله را آغاز کرد می‌گذرد، اما پس از این همه سال، داستان‌ها و روایت‌های رشادت و مقاومت مردمان این سرزمین در این جنگ نابرابر هنوز نامکرر است. در بخش مستند، مجموعه‌عکس‌ها و متن‌های سعید صادقی، عکاس پرسابقه‌ی دفاع مقدس، درهای تازه‌ای را به روی گنجینه‌ي ارزشمند روایت‌های تصویری دفاع مقدس باز می‌کند و در بخش نخست مجله، روایت «من کنار همسرم هستم» گوشه‌ای از زندگی یک زوج صبور را به تصویر می‌کشد: حسین لشگری، خلبانی که چهار روز قبل از اعلان شروع جنگ در درگیری‌های مرزی اسیر شد و ده سال بعد از پایان جنگ به وطن برگشت، و همسرش منیژه لشگری که هجده سال دوری از او را دلیرانه تاب آورد. در همین بخش، متن «عمو صدام» که انتخابی از کتاب زندگی‌نگاره‌ی زینب صلبی، نویسنده و فعال اجتماعی عراقی است، آغاز جنگ و حکومت صدام حسین را از نگاه یک دختربچه‌ی عراقی روایت می‌کند و تصویر بدیعی از تجربه‌ی جنگ در آن سوی مرز می‌سازد که کمتر دیده‌ایم.
سه در ادامه‌ی روند انتشار ناداستان‌های ترجمه در بخش روایت‌های مستند، این شماره نیز نمونه‌ای دیگر از این متن‌ها را برایتان انتخاب کرده‌ایم. «من برندون لی بودم» نوشته‌ی یان پارکر، پروفایل یا چهره‌نگاری جذابی است از سوژه‌ای که در عین غرابت، هراس‌ها و هوس‌های مدرسه را برای مخاطب زنده می‌کند.
چهار چند ماهی است که امکان استفاده از «واقعیت افزوده» در مجله فراهم شده و در این مدت هرجا فرصتی پیش آمده برای ضمیمه کردن محتوای بصری یا صوتی به مطالب و صفحات از آن بهره برده‌ایم. این شماره نیز دو فایل ویدئویی ضمیمه‌ی مطالب شده‌اند: در آگهی دومین دوره‌ی جایزه‌ی داستان تهران ( صفحه‌ي۳۰) می‌توانید تیزر جذاب و کوتاهی را که برای این دوره از جایزه ساخته شده ببینید. ویدئوی روایت «عمو صدام» در بخش درباره‌ی زندگی هم برشی است از جلسه‌ی معروف حزب بعث در تابستان ۱۹۷۹ که در متن به آن اشاره شده. برای تماشای این فایل‌ها، باید نرم‌افزار «هم‌افزا» را روی گوشی یا تبلت نصب و اجرا کنید و صفحات ابتدایی این مطالب را جلوی دوربین آن‌ها بگیرید. اطلاعات دقیق‌تر را می‌توانید در شماره‌های اخیر مجله (مثلا خرداد یا تیر ۹۴) ببینید.
پنج سه ماه از اعلام فراخوان دومین دورهي «جایزه داستان تهران» می‌گذرد و به علاقه‌مندان شرکت در این رقابت بزرگ یادآوری می‌کنیم که تنها یک ماه دیگر برای ارسال آثارشان به دبیرخانه‌ي جایزه‌ي داستان تهران فرصت دارند. به شرکت‌کنندگان این نوید را می‌دهیم که جوایز جنبی جشنواره کماکان رو به افزایش است و در حال حاضر علاوه بر سه جایزه‌ي اصلی و تقدیر از پنج اثر برگزیده در بخش اصلی، در هفت بخش جنبی نیز به آثار برتر جوایزی اهدا خواهد شد.
جزییات مربوط به جوایز جنبی اعم از محورهای مورد نظر و اطلاعات مربوط به این جوایز را در صفحات پیش رو یا در وب‌سایت جایزه داستان تهران به نشانی dastan.ourmag.ir/dastanetehran ببینید. منتظر دریافت داستان‌های خوب شما هستیم.
شش در روزهای میانی شهریور، «جایزه داستان تهران» مهمان غرفه‌ی ایران در بيست‌و‌هشتمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب مسکو بود. در این نمایشگاه گزارشی از اولین دورهي جایزه داستان تهران به مخاطبان ارائه شد و برشی از داستان‌های برگزیده نیز به دو زبان فارسی و روسی در اختیار علاقمندان حاضر در برنامه قرار گرفت. گزارش تفصیلی این حضور را در بخش بازتاب این شماره در صفحات ۲۷۸ و ۲۷۹ ببینید.
مهرتان پر مهر
