داستان تهران

محمدرضا زائری می‌گوید «جایزه داستان تهران» می‌تواند آرام آرام تصویر جدیدی از تهران ارایه بدهد و آن را جایگزین تصویر بدی کند که امروز از این شهر داریم.

این کارشناس مسائل فرهنگی و اجتماعی در گفت‌وگو با ستاد خبری «جایزه داستان تهران» با اشاره به نقش و رفتار تک تک شهروندان در ایجاد خاطره جمعی یک شهر می‌گوید: این خاطره جمعی برآمده از رفتار همه ماست و ادبیات می‌تواند براین رفتارهای فردی و جمعی اثر بگذارد. مثلاً اگر داستانی باشد که مرا نسبت به همسایه خودم مهربان‌تر کند، نگاهم را نسبت به محیط اطرافم تغییر بدهد، رفتار اجتماعی مرا با شهروندان و همچنین رفتارم را با مبلمان شهری، فضای سبز و حمل‌ونقل عمومی بهبود بخشد، می‌توان آن را یک داستان شهری موفق دانست.

حجت‌الاسلام محمدرضا زائری می‌افزاید: این نوع از ادبیات به مرور می‌تواند در تغییر تصویر بدی که از شهر داریم نقش داشته باشد. همانطور که تصویر ما از بسیاری شهرهای دیگر هم به خاطر چیزهایی است که درباره آن شهر خوانده‌ایم. مثل تصویری که ادبیات کلاسیک از لندن یا پاریس به خوانندگانش ارایه می‌دهد. این تصویر ذهنی می‌تواند روی رفتار ما با آن شهر اثر بگذارد.

مدیرمسئول انتشارات خیمه با بیان اینکه تصویر امروز ما از تهران قدیم هم برآمده از چیزهایی است که خوانده و یا شنیده‌ایم، براین نکته تأکید می‌کند که امروز باید داستان‌هایی نوشته شود که آرام آرام تصویر جدید و درستی از تهران برای مردم زمان حال و همچنین آیندگان ارایه بدهد. ادامهٔ مطلب…

جواد محقق با بیان اینکه شهر تهران به عنوان پایتخت ایران از دوره قاجار تا امروز ویژگی‌های خاص بسیاری داشته که می‌تواند دستمایه نوشتن قرار بگیرد، براین نکته تاکید می‌کند که نگاه به شهرها باید دقیق و صادقانه باشد تا بتواند به بازسازی ذهنی مخاطب کمک کند.

این نویسنده و پژوهشگر ادبیات کودک و نوجوان درگفت‌وگو با ستاد خبری جایزه داستان تهران، با اشاره به اینکه یکی از ویژگی‌های ادبیات دارا بودن خاصیت آینگی است، می‌گوید: این آینه باید در برابر آنچه که در یک شهر وجود دارد قرار بگیرد و آن را با گذشتن از صافی ضمیر نویسنده- یعنی شهر به اضافه‌ منِ نویسنده- دراختیار مخاطب قرار بدهد؛ چه مخاطبانی که در آن شهر زندگی می‌کنند و تا به حال از آن زوایه به شهر نگاه نکرده‌اند و چه کسانی که در شهرهای دیگری زندگی می‌کنند و آشنایی عینی با آن شهر ندارند و چه کسانی که درآینده از طریق این داستان‌ها با آن شهر آشنا خواهند شد. نوشتن از شهرها آنجا اهمیت می‌یابد که می‌بینیم برخی از این شهرها در دوره‌های مختلف تاریخی به دلایلی مثل زلزله، سیل و حوادثی از این قبیل محو شده‌اند و چیزی جز داستان از آن‌ها باقی نمانده است.

او می‌افزاید: متاسفانه ادبیات داستانی ما نه تنها در مورد شهرها، بلکه درمورد حوادث جاری کشورمان و اتفاقاتی که دراین سرزمین افتاده هم به ندرت شاهد صادق و بی‌طرفی بوده است. چرا که به بخش‌های مختلفی از این تاریخ به صورت فربه توجه شده و بخش‌های دیگری در حاشیه مانده است. ضمن اینکه دیدگاه‌های شخصی و گرایش‌های فکری و سیاسی نویسنده هم گاه باعث شکسته شدن این آیینه بوده است.

محقق معتقد است که هرکدام از تکه‌های این آینه‌ شکسته تنها قادرند بخش محدودی از شهر و تاریخ یک شهر را به نمایش بگذارند و به همین خاطر است که وقتی داستانی از یک نویسنده ایرانی می‌خوانیم که در یکی از شهرهای ایران می‌گذرد، بسیاری از معروف‌ترین و گسترده‌ترین و پربسامدترین نشانه‌های شهری، فکری و رفتاری و محیطی را در آن نمی‌بینیم. چراکه به گفته او این آینه همیشه صاف و بی‌غبار نبوده تا بتواند تصویری واقعی از جامعه خودش ارایه بدهد. ادامهٔ مطلب…

مدیر گروه مجلات همشهری برگزاری «جایزه داستان تهران» را حرکتی متفاوت و نو دانست که می‌تواند مجله «همشهری داستان» را به یک نهاد پویا و اثرگذار درحوزه تخصصی خود، یعنی ادبیات داستانی، بدل کند.

محمد مشاری درگفت‌وگو با ستاد خبری جایزه داستان تهران گفت: کمتر شاهد بوده‌ایم که مجله‌ای بتواند غیر از تولید و انتشار، حرکت‌های دیگری را طراحی کند و به ثمر برساند. لازمه این کار داشتن یک پایگاه قوی و مخاطب قابل توجه به لحاظ کمی و کیفی است که مجله «همشهری داستان» این ویژگی‌ها را دارا بود. درواقع خلاقیت و پویایی و همچنین میل اثبات خود به مخاطب، موتور محرک را به دوستان ما داد که حرکت‌های بعدی را طراحی کرده و مجله را به سمت تبدیل شدن به یک نهاد فرهنگی سوق دهند.

او با اشاره به اینکه تاکنون هیچ حرکت مشخصی در حوزه ثبت و به تصویر کشیدن شهر تهران نداشته‌ایم، هدف‌گیری برگزارکنندگان این جایزه را مناسب و اثرگذار دانست و افزود: شهر تهران ویژگی‌های قابل روایت بسیاری دارد که این جایزه نگاه نویسندگان خوش‌ذوق را به سمت این ویژگی‌ها جلب کرد.
مشاری گفت: من فکر می‌کنم تهران در حوزه داستان‌نویسی وارد یک دوره جدید شده و رویدادهای آن در آثار داستانی ما ثبت خواهد شد. این تصویرها سند معتبری برای خواندن و مرور دوباره تهران در سال‌های دور خواهد بود. ادامهٔ مطلب…

ادامهٔ مطلب…